Serbest Meslek Makbuzunun Gelir İdaresi Başkanlığı tarafınca belirlenen standartlara tabi olarak elektronik ortamda oluşturulması, saklanması, ibrazı ve raporlanmasına e-Serbest Meslek Makbuzu kısaca e-SMM denilmektedir.
01/01/2018 tarihinden itibaren isteyen serbest meslek erbapları uygulamaya dahil olarak mesleki faaliyetlerine bağlı tahsilatları için kâğıt ortamda gerçekleştirmiş oldukları Serbest Meslek Makbuzunu elektronik belge olarak elektronik ortamda düzenleyebilir (e-SMM), muhatabının isteği neticesinde elektronik veya kağıt ortamda gönderebilir, elektronik ortamda saklayıp Gelir İdaresi Başkanlığı’na elektronik ortamda raporlama işlemini sağlayabilirler.
2022 e-Serbest Meslek Makbuzu e-SMM zorunluluğu nedir?
Vergiden muaf olmayan serbest meslek erbaplarının açıklanan tarihlerde e-Serbest Meslek Makbuzu uygulamasına dahil olması ve belirlenen tarihlerden itibaren serbest meslek makbuzlarını “e-Serbest Meslek Makbuzu” olarak düzenlemeleri zorunlu bir hale dönüştürülmüştür.
509 VUK Genel Tebliğ nezdinde 1 Haziran 2020 tarihinden sonra tüm serbest meslek erbapları e-SMM uygulamasına zorunlu olarak geçiş yapmakla yükümlüdürler.
Bu tarih sonrasında uygulamaya başlayacak olan serbest meslek mensupları işe başladıkları ayı takip eden üçüncü ayın sonuna kadar e-Serbest Meslek Makbuzu uygulamasına geçiş yapmaları ve istisnai durumların haricinde elektronik serbest meslek makbuzu düzenlemeleri zorunlu hale getirilmiştir.
Serbest Meslek Erbabı Kimdir?
Serbest meslek faaliyetini kendileri adına sürdüren; müşavir, mühendis, diş hekimi, veteriner hekim, sünnetçi, doktor, avukat, serbest muhasebeci mali müşavir, yeminli mali müşavir, danışman, ressam, yazar, bestekar, kimyager, noter, öğretmen, artist, menajer, senarist, yönetmen, ebe, mimar, arzuhalci, rehber ve sağlık memuru vb. daha birçok meslek serbest meslek erbabı olarak adlandırılmaktadır.
Buna müteakip olarak aşağıda yer alan işleri yapanlar da serbest meslek erbabı olarak sayılmaktadırlar.
Gümrük komisyoncuları, bilumum borsa ajan ve acenteleri.
Serbest meslek erbabı kapsamına girmemekle beraber serbest meslek erbabını toplayarak teşkilat kurmak veya bunlara sermaye sunmak amacıyla veya sair suretlerle serbest meslek kazancından hisse alanlar.
Müşavirler ve tüccarlar ile serbest meslek erbabının ticarî faaliyetlerini takip edenler ve konser veren müzisyenler.
Vergi Usul Kanunu’nun 155. Maddesi gereğince belirlenen ana şartlardan en az olacak biçimde ikisini taşımakta olan sünnetçi ve rehber gibi mesleki işlere mensup olanlar.
Serbest meslek işlerinde bulunan adi ve kolektif şirketlerde ortaklar, adi komandit şirketlerde ise komandite ortaklar.
E-Serbest Meslek Makbuzu (e-SMM)’nin Özellikleri
Serbest meslek erbabı tarafınca mesleki uygulamalarına bağlı olarak 213 sayılı VUK hükümlerine göre düzenleme yapılmaktadır.
Kâğıt serbest meslek makbuzu ile aynı hukuki değerlere sahiptir.
Elektronik ortamda veya kâğıda basılı bir şekilde iletilebilir.
Dijital olarak korunabilir ve temin edilebilir
Gelir İdaresi Başkanlığı’na elektronik bir şekilde rapor sunulabilir.
E-SMM düzenlerken bulunması gereken zorunlu bilgiler nelerdir?
Düzenleme esnasında gerekli kılınan birtakım şartlar vardır. İşte bunlar;
Serbest meslek erbabının; adı, soyadı, adresi, vergi dairesi, vergi kimlik numarası ya da TC kimlik numarası bulunmalıdır.
Müşterinin; adı, soyadı ya da unvanı, adresi, vergi mükellefi ise vergi dairesi, vergi kimlik numarası veya TC kimlik numarası yer almalıdır.
Paranın miktarı. KDV ve para üzerinde herhangi bir kesinti varsa açıklamalı bir şekilde yazılmalıdır.
Belge numarası
Belgenin düzenlenme tarihi (saat ve dakika olarak) bulunmalıdır.
Gerekli görüldüğü takdirde farklı bilgilerin de bulunması gereklidir.
E-SMM yararlanma ve başvuru yöntemleri?
Özel Entegratörler aracılığıyla
GİB Portalı aracılığıyla
Kendi sunucularınız üzerinden GİB’e direkt entegre olarak
e-SMM alıcısına nasıl iletilir?
E-SMM alıcının isteği halinde elektronik bir şekilde ya da ıslak imzalı kağıt çıktısı ile beraber de iletimi sağlanabilir.
e-SMM Geçiş Yapmak İçin Mali Mühür Gerekiyor Mu?
Geçiş için mali mühür kesinlikle istenmektedir. Mali mührü kısaca tanımlamak gerekirse firma kaşesinin elektronik halidir diyebiliriz. Kamu Sertifikasyon Merkezinin web sitesinden başvurusu sağlanır. TÜBİTAK tarafından üretilir. E-Fatura başvurusu için gereklidir.
E-İmza: Şahıslara verilmekte olan elektronik imzadır. Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcılardan temini sağlanabilir.
e-SMM Düzenlememe (Geçmeme) Cezası Nedir?
Zorunluluk bulunduğu durumda e-Serbest Meslek Makbuzu uygulamasına süresi kapsamında geçmeyen mükellefler ile e-Serbest Meslek Makbuzu şeklinde düzenlenmesi gereken Serbest Makbuzunu, e-Serbest Meslek Makbuzu olarak düzenlemeyen ve almayan mükellefler hakkında kanununda bulunan ve öngörülen hükümler uygulanmaktadır.
