Finansal kiralama sözleşmesinin orijinal adıyla ‘’ leasing’’ ne olduğunu hiç merak ettiniz mi? O halde en doğru adrestesiniz. Bu yazımızda sizlere finansal kiralama sözleşmesi ile alakalı merak ettiğiniz hususları açıklayacağız.
Finansal Kiralama Sözleşmesi Nedir?
Finansal kiralama, mülkiyet hakkının kiralayan şirkette kalması şartı ile bir malın veya varlığın belli bir bedel karşılığında (bedeli kiralayan şirket belirler) belli bir zaman dilimi içerisinde kiracının kullanımına sunulmasını sağlayan bir finans yöntemidir. Bu sayede o varlığın kullanım hakkı belirlenen süre boyunca kiracıya ait olacaktır. Finansal kiralama sözleşmesine taşınır ve taşınmaz mallar konu olabilir.Finansal kiralama sözleşmesi Borçlar Kanunu gereğince isimsiz sözleşme niteliğindedir.
Mülkiyet ve Kullanım Hakkı Nedir?
Mülkiyet hakkı bir taşınır veya taşınmaz mal üzerinde malik olan kişiye kullanma, yararlanma ve tasarruf yetkisi verir. Mülkiyet hakkı mutlak ve ayni bir haktır. Malik olan kişiye o eşya üzerinde çok geniş yetkiler verir.
Kullanım hakkı diğer adıyla intifa hakkı, taşınır veya taşınmaz bir eşya üzerinde kişiye sınırsız yararlanma hakkı veren bir haktır. İntifa hakkı bir irtifak hakkıdır. İntifa hakkı kişiye kullanım yetkisinin yanında o eşyanın semerelerinden tam yararlanma yetkisi de sunar.
Finansal Kiralamada Mülkiyet Her Zaman Kiralayanda Mı Kalır?
Hayır. Sözleşmenin başında, sözleşme süresince yatırım aracının mülkiyeti kiralayanda kalacak şekilde yapılır. Sözleşme bitiminde mülkiyet hakkı kiracıya geçer. Ancak bu koşulun gerçekleşebilmesi için kiracının sözleşme süresi boyunca belirlenen kira bedellerini ödemesi gerekir. Sözleşmenin süresi sözleşmede belirtilen unsurlar arasında yer alır.
Finansal Kiralama Sözleşmesi Neden ve Nerede Ortaya Çıkmıştır?
Finansal kiralama sözleşmesi büyük yatırımlar yaparken çekilen nakit sıkıntısı sonucunda ortaya çıkmıştır. Leasing, ilk olarak Amerika Büyük Devletleri’nde ortaya çıkan bir finans tekniğidir.
Finansal Kiralama Neden Gereklidir?
Finansal kiralamanın süreci kirala, kullan ve satın al şeklinde ilerler. Genellikle dünya çapında yatırımcılar orta ve uzun vadeli projelerinin finansmanında bu seçeneğe başvururlar. Projelerinizde kullanacağınız yatırım mallarınızı başlangıçta direk satın almak risk doğurabilir. Bu aşamada finansal kiralama yani Leasing daha güvenilir bir opsiyon olarak yatırımcıların karşısına çıkar. Finansal kiralama, yapılacak yatırımların verimlilik ve karını arttırmada uygun bir seçenektir.
Kimler Finansal Kiralama Sözleşmesi Yapabilir?
Yatırımcılar, işini büyütmek isteyenler, tüzel kişiler, şahıs şirketleri, anonim ve limited şirketler, ortaklıklar finansal kiralama yani leasing yapabilirler. Tüzel kişi ve şirketlerin leasing yapabilmeleri için gerekli olan koşul hukuki işlem yapma ehliyetine sahip olmalarıdır.
Finansal Kiralama Sözleşmesinin Yararları Var Mıdır? Varsa Nelerdir?
Finansal kiralama sözleşmesi yatırımcılar için çok yararlı bir finans taktiğidir. Yatırımcıları faiz ile geri ödenebilecek yüklü krediler çekmekten kurtarır. Ayrıca sözleşmenin sona ermesi ile kiracı, kiraladığı mala piyasa değerinin çok altında bir ödeme yaparak sahip olur. Başlangıçta kullanım hakkı elde eden kiracı sözleşmenin sonunda mülkiyet hakkına sahip olabilir.
Leasingde Kiracının Hak ve Borçları
Kiracının en temel borcu, sözleşmede miktarı ve ödeme zamanları açıkça belirtilen kira parasını ödeme borcudur. Kiracı, kiralanan malı dikkat ve özen yükümlülüğüne uygun olarak kullanmalıdır. Kiracı sözleşme boyunca kiraladığı malın bakımından sorumludur. Kiralanan malın zorunlu bir sigortası var ise, bu sigorta primlerini ödemekle mükellef kişi kiracıdır. Eğer primleri ödeyecek kişi kiracı olmayacaksa bu durum sözleşme maddelerinde açıkça belirtilmelidir. Sözleşmenin geçerli olduğu müddet boyunca kiralanan mala bir zarar gelmesi halinde, zararın sigorta şirketi tarafından karşılanmayan kısmı kiracıya aittir.
Leasingde Kiralayanın Hak ve Borçları
Bu sözleşmede kiralayanın en temel borcu, kiralanan malın kiracıya devredilmesidir. Malın mülkiyet hakkının kiracıya devri, sözleşme tarihinden itibaren en fazla iki yıl içerisinde yapılmalıdır. Sözleşmede açıkça belirtilmemişse malı kiralayan taraf, malın mülkiyetini üçüncü bir kimseye devredemez. Finansal kiralama sözleşmesinde kiralayan taraf, malın sorumluluğunu kiracıya devretmiş olur.
Finansal Kiralama Sözleşmesinin Sona Erme Halleri Nelerdir?
Sözleşme, kiralayanın kullanım süresini doldurması ile kendiliğinden sona erebilir. Buna olağan sona erme denir. Bir de olağanüstü sona erme halleri mevcuttur. Bu haller; kiracının iflas ederek kirayı ödemeyecek hale gelmesi, kiracının hayatını kaybetmesi yani ölümü, kiracının fiil ehliyetini kaybetmesi yani hukuki işlem yapamaz hale gelmesi, kiracının kira bedelini ödemeyerek temerrüde düşmesi olarak gösterilebilir.