İrsaliyeli fatura, sevk ve fatura irsaliyesinin tek bir belgede toplanmasına imkân tanımaktadır. Bu özelliği sayesinde işletme sahibi olan kimseler hem zamandan hem de maliyetten ciddi bir tasarruf sağlayabilmektedir. “İrsaliyeli fatura nedir, irsaliyeli fatura nasıl düzenlenir” diye merak ediyorsanız ayrıntıları yazımızda görebilirsiniz.

Satış faturasını ve sevk irsaliyesini kapsayan bir fatura olduğu için irsaliyeli fatura bu iki belgenin birleşimi olarak görülebilir. Sevk irsaliyesi bir ürünün satışından önce düzenlenirken satış faturası ise ürünün satışı gerçekleştikten sonra düzenlenmektedir. İrsaliyeli fatura bu iki kavramın bir arada yer almasını sağlamaktadır.

İrsaliyeli fatura düzenlemeyi tercih ettiğiniz zaman karşı taraf için iki farklı fatura düzenleme zahmetinden kurtulmuş olursunuz. Bu sayede fatura süreci oldukça kısa sürer ve pratik bir hâl alır.

İrsaliyeli Fatura, Normal Fatura Yerine Kullanılabilir Mi?

İrsaliyeli fatura, içeriğinde hem satış sonrası faturasının hem de sevk irsaliyesinin yer aldığı bir belgedir. Bu nedenle irsaliyeli fatura, normal fatura yerine kullanılabilir. Ancak e-fatura mükellefleri adına oluşturulacak e-faturalarda düzenleme tarihi ve saat ayrıntılarının gösterilmesi koşuluyla e-fatura çıktısı irsaliye olarak kabul edilebilmektedir. Ayrıca bu şartlar altında e-fatura ile elde edilen çıktının altında “irsaliye yerine geçer” ibaresi yer almalı ve satıcı bu ibareyi imzalamalıdır.

İrsaliye Fatura ve Normal Fatura Farkları

Normal faturada iki nüshanın düzenlenmesi gerekirken irsaliye fatura üç nüsha halinde düzenlenir. Üç nüshanın bir tanesi asıl olarak düzenlenirken diğer ikisi örnek sıfatını taşımaktadır. Belge nüshalarından biri taşıyıcıya, biri firmaya, bir asıl ve bir örneği de ürünü satın alana ait olmaktadır. Üç adetten az düzenlenen irsaliyeli faturalar geçersiz sayılır.

Normal faturada, belgenin kime ve nereye gideceği gibi sevk ayrıntıları yer almazken irsaliyeli fatura içeriğinde çok daha fazla bilgi barındırır. Sevk irsaliyesi yerine de kullanılabildiği için sevk bilgilerine de irsaliyede yer verilir. İrsaliyeli faturada normal faturadan farklı olarak Maliye Bakanlığı klişesi veya noter tasdiki, bunun yanı sıra “irsaliyeli fatura” ibareleri yer alır.

İrsaliyeli Fatura Nasıl Düzenlenir?

İrsaliye faturanın düzenlenmesi adına gereken birçok ayrıntı mevcuttur. Söz konusu bilgiler şu şekilde sıralanabilir:

• ïİrsaliyeyi düzenleyen kişi adı, kişinin ticarî unvanı, iş yerinin adresi, hesap numarası ve bağlı bulunan vergi dairesi
• ïİrsaliye alıcısının adı, ticarî unvanı, adresi, vergi adresi ve vergi numarası (varsa)
• ïİrsaliyeli faturanın seri ve sıra numarası
• ïBelgenin irsaliyeli fatura olduğunu belirten bir ibare
• ïFaturanın düzenlendiği saat ve tarih
• ïFaturanın fiili olarak sevk edildiği/edileceği tarih
• ïHizmetin veya ürünün cinsi, fiyatı ve tutarı, cinsi, genel olarak ürüne veya hizmete dair kapsamlı açıklama
• ïÜrünün nereye ve kime gönderiliyor olduğu
• ïİrsaliyeli faturayı düzenleyen kişinin imzası
• ïKDV tutarı ve oranı
• ïNoter tasdiki veya Maliye Bakanlığı klişesi
• ïBasılan yere ait bilgiler

Listelenen bilgiler eksiksiz bir biçimde tamamlandıktan sonra belgenin aslı ve üç nüshası alınır. Denetimlerde kullanılması adına iki nüshanın ürünü taşıyacak olan araçta bulunması gerekmektedir.

E-İrsaliye nedir?

e-İrsaliye, sevk irsaliyesinin dijital ortamda düzenlenmiş hâli olarak bilinmektedir. Bu irsaliye türü alıcısına da elektronik ortamlarda iletilmektedir. Hukuk nezdinde e-İrsaliye, kâğıt irsaliyeli fatura ile aynı değere sahiptir.

Kâğıt irsaliye ile e-İrsaliye arasındaki temel fark, kâğıt irsaliye taşıma ve sevk irsaliyesi yerine kullanılabilirken e-İrsaliyenin yalnızca sevk irsaliyesi olarak kullanılmasıdır. e-İrsaliye’yi kâğıt irsaliyeden ayıran başka bir nokta ise farklı olarak ek bilgilerin bulunuyor olmasıdır. Bu bilgiler, taşıyıcı bilgilerinin yanı sıra aracın plakası, şoförün adı ve TC kimlik numarası olarak belirtilmektedir.

Sevk İrsaliyesi ile İrsaliyeli Fatura Farklılıkları

İrsaliyeli fatura ve sevk irsaliyesi arasında birtakım farklılıklar bulunmaktadır. Sevk irsaliyesi normal fatura yerine kullanılamaz fakat irsaliyeli fatura bu biçimde bir niteliğe sahiptir. Örneğin müşteri online mağaza üzerinden bir sipariş gerçekleştirdiğinde ve bu sipariş kargo ile yollanacağında sevk irsaliyesi oluşturmak gerekir. Sevk irsaliyesi faturası henüz oluşturulmamış ürün ve hizmetler için geçerli bir belgedir.

Sevk irsaliyesi belgesinde genellikle ayrıntılı bilgi yer almaz. Buradaki eksikliğin en önemli noktası tutar bilgisidir. İrsaliyeli fatura içeriğinde tutar bilgisini bulundururken sevk irsaliyesinde bu ayrıntıya ihtiyaç duyulmamaktadır.