Tüm işletmeler hem kurulma aşamasında hem de faaliyet aşamasında devlete belirli vergileri ödemekle yükümlüdür. Kurumlar vergisi de işletmelerin ödemekle yükümlü olduğu vergi türleri arasında yer alır. Bu yazımızda kurumlar vergisine dair genel bilgileri vermenin yanı sıra beyanname hazırlamaya dair bilgileri de paylaşacağız.

Kurumlar Vergisi Nedir?

Kurumlar vergisi, kurumların elde ettikleri kazanç üzerinden ödedikleri vergidir. Vergi ödemesi Kurumlar Vergisi Kanunu uyarında düzenlenmiştir. Verginin toplanmasında bu kanunda yer alan maddeler uygulanmaktadır. Kurumlar vergisi, 2020 yılında kurum kazancı üzerinden %22 oranında alınır. Hesaplama muhasebe programları tarafından otomatik olarak yapılmaktadır. Ancak en güncel kurumlar vergisi oranı bilgisi için ilgili yasaların ve düzenlenmelerin takip edilmesi önemlidir.

Kurumlar Vergisi Nasıl Ödenir?

Kurumlar vergisi tam mükellef ve dar mükellef olmak üzere iki şekilde toplanır.

Tam mükellef: Bu durumda kurumun yasal iş merkezi Türkiye sınırları içinde yer almaktadır. Hem Türkiye sınırı içinde hem de Türkiye sınırı dışında elde edilen kazançlar vergilendirilir.

Dar mükellef: Bu durumda kanunu ve iş merkezi Türkiye sınırları içinde yer almayan kurumlar için geçerlidir. Bu kurumların sadece Türkiye sınırları içinde elde ettikleri kazançlar üzerinden vergilendirme işlemi yapılır.

Kurumlar vergisi hesaplaması yapılırken bazı giderlerin kurum kazancından mahsup edilmesi gerekir. Bu giderler menkul kıymet ihraç giderleri, kuruluş giderleri, örgütlenme giderleri, genel kurul toplantısı giderleri, birleşme giderleri, bölünme giderleri, tasfiye giderleri, komandite ortağın kar payı (sermayesi bölünmüş komandit şirketler için) ve katılım bankalarında katılım için ödenen kar payları olarak sayılabilir.

Kimler Kurumlar Vergisi Öder?

Kurumlar vergisi ödemekle yükümlü kurumlar farklı yapılara sahip olabilir. Bu kurumlar aşağıda detaylı olarak sıralanmıştır.

• Sermaye şirketleri: sermaye şirketleri anonim şirket, limited şirket, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin yanı sıra benzer özelliklere sahip yabancı kurumlar sermaye şirketleri olarak belirlenmiştir.
• Kooperatifler ve benzer özelliklere sahip yabancı kooperatifler
• İktisadi kamu kuruluşları: bu kuruluşlar devlete bağlı olabileceği gibi belediyelere, kamu idarelerinde ve il özel idarelerine de bağlı olabilirler.
• Dernek (sendika gibi) veya vakıflara (cemaatler gibi) ait iktisadî işletmeler
• İş ortaklıkları: kurumlar arasında yazılı olarak kurulan ortaklıkların yanı sıra şahıs veya gerçek kişi ortaklıkları da bu kurum grubuna girmektedir.

Kurumlar Vergisi Muafiyeti Var Mı?

Bazı kurumlar, kurumlar vergisinden muaftır. Bu kurumlar arasında kamu tarafından öğretme ve teşvik etme amacıyla işletilen okullar (tarım, hayvancılık, bilim, güzel sanatlar gibi), okul atölyeleri, konservatuvarlar, kütüphaneler, tiyatrolar, müzeler, sergiler, örnek fidanlıkları, tohum ve hayvan geliştirme ve üretme alanları, yarış alanları ve kitap, gazete, dergi yayınevleri yer alır. Ayrıca hastane, klinik, huzurevi, çocuk bakım evi ve hayvan hastanesi gibi insan ve hayvan sağlığını koruma ve tedavi etmeyi amaçlayan kamu idarelerinden ve kurumlardan da kurumlar vergisi alınmaz. Kalan muafiyetler ilgili yasada detaylı olarak verilmiştir.

Kurumlar Vergisi Beyannamesi Nasıl Hazırlanır?

Bu vergi kurumun kazancı üzerinden ödendiği için kurumlar vergisi beyannamesi hazırlanmalıdır. Beyanname kurumun bağlı olduğu vergi dairesinde teslim edilmelidir. Teslim edileceği zaman ise kurumun hesap döneminin kapandığı aydan sonraki ayda 1-25 gün içinde teslim edilmelidir.

Beyannamenin vergiye tabi kazancın tamamı için hazırlanması gerekir. Farklı şubelere sahip olan kurumların tüm şubeler için tek bir kurumlar vergisi beyannamesi hazırlaması gerekir. Şubelerin kendine ait bağımsız muhasebeleri olması durumunda da beyanname ana kurum tarafından verilir.

E-Beyanname Seçeneği Var Mı?

Günümüzde kurumlar bu beyannameyi verirken e-beyanname seçeneğinden faydalanabilir. E-beyanname, elektronik ortamda hazırlanarak ilgili vergi dairesine yine elektronik ortamda gönderilir. E-beyannamenin teslim süresi normal yazılı beyanname ile aynıdır. Ancak beyannamenin elektronik olarak doldurulup gönderilmesi süreçlerin daha hızlı yürütülmesine yardımcı olur.

Zarar Eden Kurumlar, Kurumlar Vergisi Öder Mi?

Kurumlar vergisi kurumun elde ettiği kazanç üzerinden ödendiği için zarar eden kurumların bu vergiyi ödeyip ödemeyeceği sıklıkla sorulmaktadır. Tüm kurumların kurumlar vergisini ödemesi zorunludur. Ancak zarar eden kurumlar zarardan mahsup ile bir sonraki dönemde elde ettikleri kazançtan bu zararın mahsup edilmesini sağlayabilirler. Kurumlar vergisi beyannamesi doldurulurken kurumun bir önceki dönemde zarar etmesi durumunda bu zarar ayrı olarak gösterilir. 5 yıldan uzun olmamak kaydıyla beyannamede gösterilerek kurumun kazancından mahsup edilmesi sağlanabilir.